स्थानीय तह बलास प्रजातन्त्र बलाइ

थौंया थ्व बैठक प्रदेश सरकारया नीति व कार्यक्रम पिब्वय (प्रस्तुत याय्) बःछि हाँ हे च्वने मः गु खः । थाना प्रदेश दुनेया स्थानीय तहखय् नेदातक ज्यासाङ अनुभव कायो झःपुं प्रमुख, उपप्रमुख अध्यक्ष, उपाध्यक्ष जूपुं झायो दयूग दः । वयक पिनिगु अनुभव पिब्वय्के वियगु मन्त्रीजुपुं बैठके झायो न्यनेगु अले सचिवजुपिसं थःथःगु विषयलय् टिपोट याय्गु ज्या याःगु खः सा स्थानीय तहया समस्या दुःख व पीडा प्रदेशया मन्त्री ज्यूपुं व सचिव ज्यू पिसं थुईकेगु अवसर दइगु खः । नीति व कार्यक्रमे दुथ्याके दैगु खः । प्रदेश व स्थानीय तहनपां स्वापुतय् दैगु थ्वथें वांलागु अवसर मेगु दैमखु । थ्व बैठक जुयधुंक अन्तरक्रियात्मक जुयमः गुःलि भःचा अप्वः प्राज्ञिकजुय तानाला ? अथे जुगुलिं म्हेग जिमिसं बैठकया पहः भतिचा हिलेमालिलाधाय्गु खः, आग्रह याङागु खः ।

झी थौं थाना प्रदेश समन्वय परिषद्या बैठक च्वङ च्वङा । स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ या दफा १०५ काथं थ्व बैठक प्रदेश तहयाय्गु दकले च्वय्या सर्वाेच्च तहया वैठक खः । ज्या
(कामकार्वाही) खय् नीतिगत सामञ्जस्यता, साझा अधिकार छयलेगु प्राकृतिक स्रोत साधन छय्लेयगु वा इय्गु (बाँडफाँड) या विषय थांै थ्व महत्वपूर्ण बैठक छलफल जुयो च्वंगु दः ।

चालु आर्थिक वर्षया दकले लिपाया इलय् थौं झी बैठक च्वङ च्वङा । प्रदेश ३ या बजेट २६ प्रतिशत जुकं खर्च जुला धाय्गु खाँ न्यङ थ्व जुगुया हुनि (कारण) थुइक समिक्षायाङ आगामी वर्षया बजेट दय्के मःगु खः ।
संविधानं स्वंगू तहया सरकार गठन यागु दः । संघ व प्रदेशता नीति दय्केगु जिम्मेवारी व स्थानीय तहता नीति निर्माण नपां विकास निर्माणयाय्गु नपां जिम्मेवारी बियो तःगु खः । संघ व प्रदेश थःथःगु लागाय् (क्षेत्रे) च्वङ नीति दय्केगुलि केन्द्रीत जुयो विकास बजेट स्थानीय तहखय् छवय्गु ब्यवस्था यात धःसा अ स्वयो विकास यक्वहे मथां मथां जुइगु जिमिगु विश्वास खः ।
स्थानीय तह बलासा प्रजातन्त्र बलाइ । केन्द्रया अधिकार प्रदेशतक जक थ्येकेगु मति गां–गामे सिंहदरवारया अधिकार थ्यंकेगु नाराया अखः खः ।
संसदजुपुं विकासे कार्यकर्ता (ज्यामि) थे जुयो ब्वक जुयगु पाय्छि मजु । न्हपा जनप्रतिनिधि मरुबले विनियोजन याङ तःगु सांसद विकास कोष झन अप्वदयक बिय्गु क्वछिगु खाँ संघीयता व संविधानया भावना काथं मिलेमजु । प्रदेश सरकारं थुगु विषय नं जरुर बिचः याइ । स्थानीय तहया आवश्यकतायाता हःने तयो तहया क्षमतायाता नं ध्यान तयो बजेट इय्गु (बिनियोजन याय्गु) आवश्यक जु ।
प्रदेशया माथांक विकास याय्गु झीगु मंकःकुतः जुयमः । मंकःकुतः, मंक उद्देश्य पू वांकेता संविधान या भावनाकाथं स्वायत्तता वियमः । देसे संघीयता लागु जुय धुंकल । थुकिया अर्थ शक्तिया विकेन्द्रीकरण खः ।

स्वनिगःले जक विकास याय्गु मति मतसें देया माथां वांक विकास याय्गु मतिं हज्याय् मः । चिच्या चिच्याह्रांगु ज्याया निंति हे नेता व मन्त्रीतय्के चाकरी याइगु प्रथाया हाँगः नपां ल्यं थाने मः ।
स्वायत्तता अर्थ संविधान व कानुनं ब्यूगु अधिकारया दुने च्वङ स्वतन्त्र काथं ज्या साने दैगु खः । अले संघ सरकारं स्थानीय तहया अधिकारता क्बतेल च्वंगु दः । हस्तक्षेप याङ च्वंगु दः ।

संविधाने मावि तगिं तकया फुक्क अधिकार स्थानीय तहता विय धुंगु अवस्थाय् न्हपा याय्गु जिल्ला शिक्षा कार्यालयता हकनं म्वाकेगु कुतः याङ च्वंगु दः । शिक्षकपिनिगु खालिजूगु दरबन्दी पूरा याय्ता ७७ गू शिक्षा इकाइता पत्राचार यागु, कर्मचारीत केन्दं्र हे छवयो हःगु स्वायत्तताया अखः जक मखु संविधान या (विपरीत)अखः नं खः । वन (गुँ) व कृषि (बुँ) या विषय नं अथेहे जुयो च्वंगु दः । पुरातत्वया बजेट स्थानीय तहखय् छवयाहःगु हे लिता यंकला ।
प्रदेश व स्थानीय तह केन्द्रया मातहते च्वंगु व निर्देशने पालनायाइगु (इकाइ) कचा जक मखु । छुं ई न्हयो प्र.म. ओलि जुंयात । थुकिं देयाता भिं याइमखु ।
स्कूले –स्कूले नर्सत छ्वय्गु प्रदेश सरकारया नीति दः । थ्व बांलागु ज्या खः । थ्व ज्या पूवांकेया निंतिं मःगु बजेट स्थानीय तहता छ्वयो हयगु व नर्सत ल्यय्गु ज्या स्थानीय तहता बिय मः ।

देया प्रदेश दुने झीगु यक्व यक्व सम्पदात दः । उकियाता म्वाक तय्ता ल्हवनेकाने याय्ता प्रदेश सरकारं मः काथंया बजेट व सिँ अःपुक काय फैगु ब्यवस्था याय् मः । सम्पदाया थःगु् मौलिक पहः म्वाक तय्गु खःसा स्थानीय जनतायाय् हे उपभोक्ता समिति पाखें ज्या सांकेबले थःगु भःपियो ज्या सानिगु, थःगु हे पहः ल्यङ च्वनिगु व स्थानीय जनतातय् ज्या दैबले बिदेशे मवानिगु जिमिके अनुभव दः ।
योजना दय्केबले करोड स्वयो म्ह्वगु स्थानीय तह पाखें २५ गू करोड तकया प्रदेश व २५ गू करोड स्वयो अप्वःगु योजना संघं याकेगु ब्यवस्था याःसा अलमल जुइमखु ।

खाँ जक ल्हाङ नाराजक थ्वय्क दे समृद्ध व नेपाली जनता सुखी जुइमखु । वहे काथंया ज्या व ब्यवहार जुयम् ।
ख्वप नगरपालिकां २५ गू शय्याया ख्वप अस्पताल स्वीकृति कायो १०० गू शय्याया अस्पताल निर्माण याङ च्वंगु दः । उकिया लागिं सहयोगया आशा याङा ।

ख्वप नगरपालिकां स्वंगू जनवास्थ्य न्ह्याक च्वंगु दः । न्हिया न्हिथं ५०० म्हास्वयो अप्व बिरामीतय्गु सेवा याङ च्वंगु दः । नपां १६ म्हा विशेषज्ञ व ३० म्हा डाक्टर तय्सं ज्या साङ च्वंगु दः । छें छें नर्सिङ सेवा बियो वयो च्वंगु दः । नपां नेगू इञ्जिनियरिङग कलेज नपां ७ गू शैक्षिक संस्थात न्हयाक वयो च्वंगु दः गुकि मनाङ बाहेकं देया फुक्क जिल्लाया जनताया काय्म्हयाय्पिसं दांक गुणस्तरीय शिक्षा कायो च्वंगु दः । स्थानीय तहता अधिकार बिल धःसा न्हयागुनं ज्या सम्भव जुइ धाय्गु थ्व छगू उदाहरण जक खः ।