सन् २०२० याता ‘नेपाल भ्रमण वर्ष’ काथं ङाय्केगु अले उगु दाच्छीखय् झीगु नेपः देशे नीगूलाख पर्यटकत दुकाय्गु क्वछिङ पर्यटन बोर्ड व मे–मेगु संस्थात सक्रिय जुयो ज्या साङ च्वंगु दः । थुगुहे इलय नेपःया विश्व सम्पदा सूचीखय् नां जायो च्वंगु सम्पदात मल्हवन धःसा विश्व सम्पदा सूचीं नां हुयो छ्वइगु भय अप्वयो च्वंगु बुखाँ बय्बय् जुयो च्वंगु लिं फुक्क नेपःमितय् नुगः पिपिच्याङ च्वंगु दः । धात्थें थुकिया जिम्मेवारी सु खः ? फुक्कसिनं गम्भीरतापूर्वक सोचेयाय् मःगु जरुरी दः ।
युनेस्कों स्वनिगः (येँ, यल, ख्वप) याता छगूहे लागा धायो येँ, यल व ख्वपया लाय्कु, सिंगुँ (स्वयम्भू) पशुपति लागा, बौद्धनाथ व चाँगुनारायण लागा याता विश्व सम्पदा सूचीखय् नां छायो तःगु खः । भ्वखाचां उगु थाय्या यक्व सम्पदा दुसेलिं मापदण्डता वास्ता मयासें थः यो यो थें दानेगु ल्ह्वनेगु जथाभावी ज्यायासेलिं थुगु समस्या वगु खः दक स्यूपुं विज्ञपिसं न्वाङ च्वंगु दः ।
सरकारी निकायया मनूतय्संहे सम्पदा ल्हवनेगु थेंजःगु गम्भीर ज्या ठेक्का बियो थःछखेलिङ च्वन । ठेकेदारं लबः बाहेक सांस्कृतिक व पुरातात्विक महŒवया छुं हे च्यूता तैमखु । पशुपति लागाय् व मेमेगु थासय् सम्पदा ल्ह्वनेगु ज्याखय् मःगु मापदण्डया मतलब मयासिं ज्या साङ्गुलिं सर्वोच्च अदालतं अथे याय्मते जक ब्यूगु (आदेश) उजं याता हे च्यूता मतसिं थः यत्थें ज्या सानिपुं लबसिं पिसंयाङ थजगु गम्भीर समस्या वगु खाँ विज्ञपिसं धायो च्वंगु दः । थुकिं सम्पदा संरक्षणया जिम्मा कायो च्वंम्हा पुरातत्व विभाग हे धात्थंैम्हा दोषी खः धाय्गु खाँ क्य“ ।
ख्वपया भण्डारखाल दुनेया दुइमाजु पुखु व आनाया चाकलिं लोहँ तं सिय्ता मापदण्डया अखः सिमन्टी छ्यःगुलिं ख्वप नगरपालिकां पुरातत्व विभागता सचेत याङागु खःसा सिद्धिलक्ष्मी देगः ल्हवनेगु झ्वलय् फुस्रुगु ल्वहँ छयःगुलिं ख्वप नगरपालिकाया जनप्रतिनिधिपिसं ज्या दिक लिपा बाँलागु ल्वहँतं दांकागु खः । जनप्रतिनिधिपुं जनताया प्रतिनिधि जुगुलिं उगू सम्पदा स्वय्गु जिम्मा नं जनप्रतिनिधि पिनिगु हे खः । उकिं सम्पदा संरक्षणया भाला स्थानीय निकायता हे बियमः ।