कोरोनाविरुद्ध लड्न एकीकृत शक्तिको खाँचो — प्रमुख प्रजापति

विश्व्यापी महामारीको रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरसको कारण मारमा परेका श्रमिकहरुको व्यवस्थापनको बारे देशको सर्वोच्च निकाय संसदको एक जिम्मेवार समिति उद्योग तथा वाणिज्य र श्रम तथा उपभोक्ता हित समितिले यो बैठकको आयोजना गरेकोमा सभापतिज्यूलगायत सम्पूर्ण माननीय सदस्यहरुलाई हार्दिक आभार व्यक्त गर्दछु ।
यो बैठक नेपालमा कोभिडको प्रारम्भमै बस्न सकेको भए बढी फलदायी हुने थियो । यद्यपि ढिलै भए पनि स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिहरुले गर्दै आएका कार्यहरु र गर्नुपर्ने कार्यहरुको विषयमा छलफलको लागि अवसर दिनुभएकोमा हामी अत्यन्त खुशी छौं ।
— नेपालको संविधान २०७२ को धारा २३२ ले संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीचको सम्बन्ध सहकारिता, सहअस्तित्व र समन्वयको सिद्धान्तमा आधारित हुने व्यवस्था गरेको छ । तर देशमा कोरोनाको कारण भयावह स्थिति आउँदा समेत संविधानले निर्दिष्ट गरेबमोजिम संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीच समन्वयको अभाव महसुस गर्दैछौं । कोरोनाविरुद्ध लड्न एकीकृत शक्तिको खाँचो छ । सबै एक भएर अघि बढेमात्रै कोरोनाविरुद्धको लडाइँमा छिटै विजय हासिल गर्न सक्छौं ।
— कोरोनाबाट समाजलाई जोगाउन हामी स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिहरु सक्रियतापूर्वक लागिरहेका छौं । स्रोत र साधन अभावबीच पनि जनप्रतिनिधिहरुले आ—आफ्नो क्षमताअनुसार काम गरिरहनुभएको छ । भक्तपुर जिल्लामा कार्तिक २३ गतेसम्ममा ६६७३ जना पोजिटिभ देखिएकोमा ५३८७ जना निको भइसकेको र ८३ जनाको कोरोनाको कारण ज्यान गइसकेको जिल्ला जनस्वास्थ्य केन्द्रको रेकर्डले देखाएको छ । त्यसैगरी भक्तपुर नगरपालिकामा २६४९ जना कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ, १४८५ जनामा कोरोना पोजिटिभ देखिएको र ११९६ जना निको भइसकेका छन् भने घरमा आइसोलेसनमा बसेका १८६ जना र अस्पतालमा आइसोलेसनमा बसेका ६५ जना रहेको जानकारी गराउन चाहन्छौं । हालसम्म भक्तपुर नगरपालिका क्षेत्रभित्र ३५ जनाको ज्यान गइसकेको छ ।
— भक्तपुर घना बस्ती भएका सहर भएको हुँदा जनचेतनालाई नै प्राथमिकतामा राखेर दैनिक माइकिङ गर्ने, टोल टोलमा साबुन पानीले हात धुने व्यवस्था र मानिसहरु जम्मा हुने ठाउ“हरुमा नियमित रुपमा क्लोरिन छर्ने कार्य गर्दैछौं ।
— भक्तपुर एक सांस्कृतिक नगर भएको हु“दा समय—समयमा हुने चाडपर्व जात्राहरुमा भीडभाड हुने र संक्रमणको सम्भावनालाई ध्यानमा राखेर भक्तपुरको प्रसिद्ध बिस्का जात्रा, गाईजात्रा, यन्याँपुन्ही, गुँला पर्व, पन्चदानजस्ता सबै पर्वहरुलाई सामान्य औपचारिकतामा सीमित ग¥यौं । दशैंको बेला तलेजुलगायत सबै शक्ति पीठहरुमा हुने बली रोक्ने आह्वान ग¥यौं । ती सबै कार्यहरुमा जिल्ला प्रशासन कार्यालय, गुठी संस्थान, सरोकारवालाहरुको बैठकले निर्णय गर्ने गरेको हुँदा स्थानीय जनताको अत्यन्त साथ र सहयोग प्राप्त भएको छ ।
— नेपाल सरकारले कोरोनाको कारण विदेशमा बसेका नागरिकहरुलाई नेपाल फर्काउने तयारी गरेसँगै भक्तपुर नगरपालिकाले विदेशमा बस्नेहरुका लागि अनलाइन फाराम भर्न लगायो । त्यसको आधारमा होटल, घर र नगरपालिकाको क्वारेनटाइनको व्यवस्था ग¥यो । हालसम्म १७ वटा मुलुकबाट १६९ जना विदेशबाट फर्केका नागरिकहरुले क्वारेनटाइन सुविधा प्राप्त गर्नुभएको छ ।
— काठमाडौं उपत्यकामा कोरोना संक्रमण फैलिने सम्भावनालाई ध्यानमा राखेर हामी उपत्यकामा नगर प्रमुखहरुले गृहमन्त्री र संघीय मामिला मन्त्रीज्यूले बोलाउनुभएको बैठकहरुमा उपत्यका छिर्ने नाकाहरु कडाइ गर्नुपर्ने माग ग¥यौं तर उहाँहरुले हाम्रो आग्रहलाई त्यति ध्यान दिनुभएन । परिणाम आज काठमाडौं उपत्यका कोरोनाको केन्द्रको रुपमा अगाडि बढ्दैछ । यो कतिसम्म रहन्छ अनिश्चित छ ।
— संक्रमण दर बढ्दै गएपछि भक्तपुर जिल्लामा नेपाल विद्युत प्राधिकरणको तालिम केन्द्र खरिपाटीमा २०० शैय्याको आइसोलेसन केन्द्र निर्माण गरियो भने भक्तपुर नगरपालिकाले ७५ शैय्याको छुट्टै आइसोलेसन केन्द्र बनाएर चलाइरहेको छ । नगरपालिकाद्वारा संचालित आइसोलेसन केन्द्रमा ८८ जना नगरबासीहरुले सेवा प्राप्त गर्नु भएको छ । आइसोलेसन केन्द्रमा बस्नेहरुमा अनलाइनमार्फत चिकित्सक, मनोचिकित्सक, आर्युवेदिक चिकित्सक, नर्स, फिजियोथेरापिष्ट र जनप्रतिनिधिहरुबाट नियमित परामर्श सेवाको व्यवस्था छ । घरमै आइसोलेसनमा बस्नेहरुको लागि ७२ घण्टाको एकपटक छुट्टै टोलीले फोहर संकलन गर्ने व्यवस्था, स्वास्थ्य परामर्शको लागि २ जना चिकित्सक र अन्य व्यवस्थापनको लागि ३ जना कर्मचारीहरुलाई सम्पर्क व्यक्ति तोकी सार्वजनिक गर्दै आएका छौं ।
— टोल टोलमा रहेको व्यायामशालाहरु बन्द भएको कारण अनलाइनमार्फत शारीरिक व्यायाम तालिम सञ्चालन गरिरहेका छौं । बिहान ६ः३० बजेबाट सुरु हुने उक्त तालिमले प्रभावकारी हुँदै गइरहेको छ ।
— भक्तपुर नगरपालिका क्षेत्रभित्र पीसीआर परीक्षण सुरु गर्न प्रदेश सरकारसँग बारम्बारको आग्रहपछि मेसिन आइपुगेको छ । तर त्यसको पार्टपूर्जा नपुग भएको भन्दै दुई हप्तादेखि मेसिन थन्किरहेको छ । नागरिकहरुले परीक्षण गर्न नपाएर समस्या भोगिरहेका छन् ।
— कार्तिक २ गतेदेखि पीसीआर परीक्षणको शुल्क लिने नेपाल सरकारको निर्णयले जनताले थप दुःख व्यहोर्नुपर्यो । सरकारी स्वामित्वमा रहेको टेकु प्रयोगशालाले समेत प्रतिव्यक्ति रु. २०००।— मागेपछि थप अन्योल भयो । प्रदेश सरकारअन्तर्गतको धुलिखेल प्रयोगशालाका जिम्मेवार पदाधिकारीहरु ‘मन्त्रीले बोलेर मात्रै हुन्छ ? आवश्यक केमिकल पठाउनुप¥यो’ भन्नुहुन्छ । जनताको जीवनप्रति जिम्मेवार पदाधिकारीहरु संवेदनशील हुन नसक्दा गरिब जनताको अकालमा ज्यान गइरहेको छ ।
— भक्तपुर नगरपालिकाका जनस्वास्थ्य केन्द्रहरुले नियमित रुपमा जनतालाई सेवा प्रदान गरिरहेका छन् । कोभिडको यो जटील अवस्थामा पनि चिकित्सकहरुलाई पालो मिलाएर दैनिक ३०० भन्दा बढी बिरामीहरुलाई सेवा प्रदान गर्दै आएका छन् ।
— नेपाल सरकारले कोभिड संक्रमित बिरामीहरुको उपचार खर्च नागरिक स्वयम्ले व्यहोर्नुपर्ने निर्णय सम्मानपूर्वक बाँच्न पाउने र आधारभूत स्वास्थ्य सेवा निःशुल्क प्रदान गर्ने संविधानप्रदत्त मौलिक हक तथा मौलिक हक कार्यान्वयनको लागि बनेको स्वास्थ्यसम्बन्धी ऐन २०७५ र सर्वोच्च अदालतको आदेशसमेतको विपरीत भएको भन्दै जनताले विरोध गरिरहेका छन् । सम्मानित यस समितिको ध्यान जाने नै छ भन्ने आशा गर्छौं ।
— कोभिडले सबै क्षेत्र अस्तव्यस्त बनाएको छ । त्यसमध्ये श्रम गरेर जीविका चलाउने श्रमिकहरु बढी मारमा परेका छन् । हामीले २०७६ साल चैत्र महिनामा लकडाउन सुरु हुनासाथ एकपटक राहत वितरण ग¥यौं । केही दिनपछि नै हामीले विकास निर्माणका कार्यहरु सुरु ग¥यौं । हामीले राहतको सट्टा नियमानुसार ज्याला दिने घोषणा ग¥यौं । त्यसरी बेरोजगार नागरिकहरुलाई काम दिन थालेपछि राहत वितरणको समस्या भएन र काम पनि सहज रुपमा अगाडि बढ्यो ।
— भक्तपुर तरकारी उत्पादन गर्ने महत्वपूर्ण क्षेत्र भएको हुँदा नगरबासीहरुलाई निश्चित समय दिएर लकडाउनको समयमा पनि तरकारी बजारको व्यवस्थापन गरेको हुँदा किसानहरुको उत्पादन खेर गएन । सबै नागरिकहरु एकैसाथ बाहिर नआउन् भनी प्रत्येक घरमा अति आवश्यक कामको लागि मात्रै भनी पासको वितरण ग¥यौं त्यसले पनि व्यवस्थापन गर्न मद्दत ग¥यो ।
— राज्यले जनताको गुनासो सुन्ने र समाधानको लागि पहल गर्नुपर्छ । यस्तै संकटमा जनप्रतिनिधि र कर्मचारीहरुको परीक्षण हुन्छ ।
हामी सबै मिलेर कोरोनाबाट समाजलाई बचाउने प्रयत्न गरौं । भक्तपुर नगरपालिकाको गतिविधिबारे जानकारी दिने अवसर दिनुभएकोमा सभापतिज्यूूलगायत सम्पूर्ण समिति सदस्यहरुलाई भक्तपुर नगरपालिकाको तर्फबाट धन्यवाद दिन चाहन्छौं ।

(उद्योग तथा वाणिज्य र श्रम तथा उपभोक्ता हित समितिको आयोजनामा कोभिड १९ महामारीको मारमा परेका श्रमिकहरूको व्यवस्थापनका लागि काठमाडौं उपत्यकाका स्थानीय तहहरूले गरेको व्यवस्था सम्बन्धमा सोमबार भएको बैठकमा भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापतिको मन्तव्य)