चिनियाँ मिसामचातय्गु स्थितिया विषयलय्

स्वास्थ्य निबासय् स्वास्थ्य भिंकेता वपुं चिनिया“ मिसामचात व मिजंमचात थी थी स्वभाव याय्पुं खाने दः । गां–गामं वपुं मिसामचा व मिजं मचात लिभालय् ज्यासाङ वपुं व फय् नपां ल्वाङ ज्यासाङ वपुं जुगुलीं तस्कं बल्ला खानेदः । मिसामचात छज्वरागु वसं पुङ वपुं सा“ च्याङ तःपुं समायाङ मवसां स्वय्ज्यूगु ज्यूखं बल्ला खाने दः । सहरया मिजंमचा गांसीजुसां म्हा तःह्रि खाने दः । अथे हे मिसामचा झन धेपचा गा“सिचा खाने दःसां कतामारीथें बांला ।

ताः तापागु गामं वपुं मिसामचा व मिजं मचातय् बयाय् ज्यायाय् मालिगु भलिबल, बास्केटबलम्हितेगु व अकर्डि· (सानेमालिगु झ्यातुगु बाजा) थाय् यो सा सहरं व पुं मिजं व मिसामचातय् टेबुलटेनिस म्हितेयो अले भ्वाइलेन (बेला) गितार व अजगु चिच्याहांगु बाजा थाय् यो ।
गामय्नं वपुं मिसामचात सोझा, सिधा, सरलनपां मेपिन्ता अभिवादनयाङ न्हयेल न्ह्येल खाँ ल्हाङ बिदा फ्वङ वानि । सहरया मिसा–मिजं मचात चञ्चल, छालेग्यःपुं अले हिसीदय्क खाँल्हाय्सःपुं जुगुलिं अजगु ज्याखय् अपुं हःने ला ।

जि (नारायणमान बिजुक्छेँ) धःसा ई मिलेजुलकिं वपुं चिनियाँ पासापुं नपां आनाया किसानतय्गु जीवन, कम्युन व बुँज्याया विषयले खा“ न्यनेगु जुल । अपुंमध्ये म्होजक मनू अंग्रेजी सःपुं जुगुलिं छम्हा भाय् हिलिम्हा दोभाषेया ग्वाहालीं सहरया चिनियाँ पासापिन्के चीनयाय्गु इतिहास, चिनिया“ कम्युनिष्ट पार्टी व राष्ट्रिय–अन्तर्राष्ट्रिय साम्यवादी सिद्धान्तनपां नेपः व चीनयाय्गु स्वापुया विषय ब्वनेकाने नपां खँल्हाबल्हानं याय्गु ।
उब्ले (थंस्वयो ६० दा न्ह्यो) झीगु नेपाः देशय् मिसामचातय्सं साइकल गःगु मखाङागुलिं चीनय् मिसामिजं नपां छगूंतुं साइकले च्वङ वांगु खाङाबले अचम्ब जुयो स्वयो च्वनेगु । बंगाली व नेपाली मिसा–मिजंमचा मिलेजुयो उब्लेया चिनियाँ मिसा मचतय्गु अवस्था विषय सिइकेगु मतिं स्वास्थ्य निवासया प्रशासननपां स्वापु तया । छवः (हप्ता) लिपा २ ता इलय् निसें ४ ता इलय्या नेघौ ई नपा लाय्ता क्वजिकल ।

जि (रोहित) नपां खाँल्हाय् मंदय्कपुं मिसामचा व मिजं मचातय्सं बःचाधांगु खाँग्वः धुकु व विश्वकोश थजगु सफु ज्वङ वैगु । उकि नेपःयाय्गु भूगोल, इहिास, अर्थतन्त्र, राजनैकि दलतय्गुबारे, संसद, नेपाल चीन मैत्री संघ नपां थी थी नां जपुं व्यक्तित्व पिनिगु म्हासिइका आदि च्वयो तःगु जुयो च्वना । झीके थौं तक नं अजगु (विश्वकोश) साफु मरुनि । झीगु एकेडेमीं थुखेपाखे ध्यान तःगु खाने मरु ।

चिनियाँ मिसाखलःया छम्हा मुगुथिया नेतृ महिला विभागया छम्हा प्रतिनिधिं नेम्हा ग्वाहालिमिपुं नपांतयो नेम्हा नेम्हा नेपाली व बंगाली मिसाचा मिजंचात च्वङ खँल्हाबल्हा जुल । चिनियाँ मिसाखलःया नेतृ पुलांगु चीनय् मिसातय्ता तस्कं थाकुगु, अमिगु स्थिति तस्कं कनाचाय्पुगु, छुंहे अधिकार मरुपुं मनूया ल्याखय्हे मलापुं दुःखी मनूत दक कङदिल । सामन्ती व्यवस्था व उपनिवेशवादी समाजंयाङ अमिगु दुःख मतांगु खाँ ब्याक दिल । सन् १९४९ जनवरी लिपा गणतन्त्र चीन सरकार निस्वाने धुंक मिसातय्गु मुक्तिया निंतिं चिनियाँ मिसा खलःयाता चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीं छगू खेस्रा दय्केता सल्लाह बिल । उगू इलय् दय्कगु उगू विधेयक लिपा चिनियाँ इहिपाया कानुनकाथं पारित जुल ।
उगू इहिपाया कानुनअनुसारं मिसामिजं नेम्हासिया राजीबाजींजक इहिपा जुयफैगु, दथ्वी सुनं हेय्क, मखुगु खाँ ल्हाङ, झाङ्गलाङ लाखादां कायो, जालय्लाक इहिपा याकगु सिल धःसा तः ¥हांगु सजाय जुइगु जुल । अले थःवं क्यंपुं (हाडनाता) डाक्टरं सिफारिस मयापुं ल्वय् दःपुं नपां ब्योह मजुइगु लिपा छुंजुयो च्वनेमफयो वपुं मिसामिजं नेम्हां नपां तयो ज्यूछिं ज्यूको मिले याङ छ्वय्गु, मिसाचापाखेयाय्पुं मानेमजुसा पारपाचुकेयाङ मचाखाचा दःपुं जूसा निश्चित उमेरय्तक मां–ब्वाया नातां अमिता नके त्वंके व ब्वंकेगु नपां लहियमःगु कानुन दय्कल । अले विवाह दर्ता मयासें मगागु नं नियम पास यात ।

अले मचाबलय्हे (बाल विवाह) इहिपायाङ बियमरुगु, अनमेल (उमेर आदि मिलेमजुगु) विवाह, इच्छामदय्क जबरजस्ती इहिपायाङ विय मरुगु नीति पासयात । थुकियाता मानेमयाइपिन्ता सजाय याइगु जुल । तर व्यवहारय् राजनैतिक, सामाजिक व सांस्कृति रुपं हज्याय् धुंकगु प्रान्त व थाय्या मिसामचा यक्व खा“ थू पुं व छाले ग्यःपुं जुगुलिं छपला हज्याइगु जुल । छाय्धःसा छुं नं देशय् फुक्क थाय् उत्तिं ग्यंक विकास जुइमखु । अथे जुगुलिं चीनेनं उकिया अपवाद मखु । सामन्तवादं क्वत्यल विकास जुयमफगु थासय् कोपुलांगु संस्कार व पुरुषअहंकारवादंयाङ मिसामचात हचिलिगु यो ताय्कि मखु । अमिगु सल्लाहयाता मिखुंचाहालां द्यो तुइ मखु धाधां सुनं मिजंतनपां खाँ छगू ल्हासां म्वःमरुगु शंका याइगु, मिसा धाय्म्हा लकां धायो तुति दःतले लकां यक्व दै धाधां क्वह्यंकिगु खा“ज्या चीनय् नं दःधाय्गु खाँ थुइका ।

नेपःया न्हापांगु टेबुलटेनिसकासाया प्रतिनिधिमण्डलया नेतृत्व कमलराणां याङ द्यूगु खः । दक्षिण चीनया थाय् थासय् म्हेत म्हेतं पेकिङ्ग थेंबले बहनिया भ्वय (रात्री भोज) खय् जिमिता नं सःतल । कमलराणाया स्तरनपां ज्वः लाम्हा चिनियाँ मिसाखलया नेतृ छम्हा नं नपां दी ।
कमलराणा व मेपुं नेपाली व चिनियाँ कासामीपुं मित्रता (नेगू देयापासाथें) या ख“ल्हाबल्हा नपां प्याखं ल्हुय्गुलि व्यस्त जुल । जि (नारायणमान बिजुक्छें) जि अजिया उमेरति थ्यंम्हा छम्हा मिसाखलःया नेतृ नपां चिनियाँ मिसातय्गु स्थितिया विषयलय् न्यनेगु मतिं खाँ छुङा । वयकलं जिता पुलांगू चीनय् मिसातय्गु अवस्थाबारे खाँ काङ दिल । थःगु तुति क्यक्यं वयकं धायोदिल – न्हपा अःयाय्पुं मिसामचातय्ताथें जिमिता स्वतन्त्रता मरु । वयकं जिके छु नेपःदेशय् थजगु (पश्चिमेली) प्याखँ मरुला जक न्यङ दिल । जिं मरु दक लिसः बिया । वयकलं छम्हा सहयोगी मिसा मचा सःत जिता प्याखं ल्हुय्गु स्यङ ब्यू धायोदिल । जिं थः प्याखं ल्हुय् मसयागु खाँ धाया । अले व मिसाचां जिं ग्वाहाली याय् दक धाल । पलखलिपाजिं व मिसा खलःया नेतृयाता धाया — ‘थौ जिं दकले न्हपां प्याखं ल्हुय सय्का ।’ वयक लय्तायो धायो दिल – पुलांगु चीनय् थजगु प्याखंया व्यवस्था मरु । अः थुकिता अन्तर्राष्ट्रिय प्याखं काथं जिमिसं ङाल काया ।

लिपालिपा जिं चीनयाय्गु प्रतिनिधिसभा भवनयाय्गु तःतः ¥हांगु ज्या झ्वःखय् चाउ एन लाइ व मे मे पुं नेता तः नं अफ्रिकी नेतृतनपां तस्कं सौहार्द्रपूर्वक लयलयतायो प्याखं ल्हूगु खाङा । अजगु लुमांके बहगु घटना व उब्लेया लकस (वातावरणं) या लुमन्तीं अन्तर्राष्ट्रिय मित्रता लुमांसे वइगु जुयो च्वना ।